Wattage & gewichtsafhankelijk vermogen op de racefiets

Training aan de hand van het wattage

In de wielersport is het intussen gemeengoed geworden dat het trainingsvermogen in watt/kg (gewichtsafhankelijk vermogen) wordt gemeten. Dit staat een relatief nauwkeurige weergave en vergelijkbaarheid toe, aan de hand waarvan je de trainingsvooruitgang kunt meten. Vermogensmeters bieden tegenover een trainingssturing via de polsslag duidelijke voordelen, maar zijn echter vrij duur en daarom vooral te vinden in de amateur- en professionele wielersport. Opdat jullie geen grote bedragen hoeven uit te geven, helpt onze berekening bij het bepalen van jullie individuele vermogen.

Wat betekent "gewichtsafhankelijk vermogen"?

Dat het vermogen afhankelijk is van het gewicht is in zoverre een voordeel dat de rol- en luchtweerstand ook door het gewicht worden beïnvloed, en er dus bijna automatisch ook daarmee rekening gehouden. Hierdoor kun je sporters met verschillende lichaamsbouw beter vergelijken. Wanneer je alleen je eigen vermogen wilt meten is het in principe voldoende om het wattage te weten.

De berekening van het vermogen aan de hand van watt heeft daarnaast het voordeel dat het duidelijk nauwkeuriger is dan zich op de polsslag te oriënteren. De polsslag reageert zeer traag en bereikt pas na meerdere seconden de doelwaarde, terwijl het wattage zich vrijwel direct aanpast. Bovendien is de polsslag van zeer veel variabelen afhankelijk, terwijl het wattage zelfs de trainingsstress kan weergeven.

Hoe functioneert de wattageberekening?

Natuurlijk is onze berekening van het wattage nooit zo nauwkeurig als een vermogensmeter die rechtstreeks op de fiets is gemonteerd, maar toch zijn de waarden bij benadering acceptabel. Om ervoor te zorgen dat er een zo nauwkeurig mogelijk resultaat naar voren komt, gaan wij uit van de volgende veronderstellingen:

• Windstil
• Zo gelijkmatig mogelijke stijging over het totale gemeten parcours
• Handen bovenop het stuur
• De werkingsgraad van het calorieverbruik komt overeen met dat van een getrainde sporter (meer over het thema calorieverbruik vind je in onze calorieberekening)

Keuze van het parcours voor de vermogensmeting

Het is het beste om een bepaald gedeelte van het parcours uit te zoeken, dat je regelmatig rijdt. Zo kun je de berekende waarden elke keer perfect vergelijken. De volgende componenten zijn bepalend voor het wattage:

• Stijgvermogen: Het stijgvermogen is het vermogen dat je levert bij een bepaalde stijging. Eigenlijk tamelijk logisch. Ze wordt bepaald door onze berekening die echter ook nog met twee andere waarden rekening houdt.
• Rolweerstand: Als rolweerstand wordt de kracht aangeduid die bij het afrollen van een wiel ontstaat in tegengestelde richting van de beweging. De rolweerstand stijgt evenredig met het gewicht. Hierdoor is het nuttig om bij het vergelijken van meerdere sporters het gewichtsafhankelijke vermogen te analyseren. De rolweerstand neemt af bij hogere snelheid.
• Luchtweerstand: De kracht die weerstand biedt aan een lichaam dat zich door een gasvormig medium beweegt (hier natuurlijk lucht) wordt aangeduid als luchtweerstand. Deze stijgt eveneens met het lichaamsgewicht (door een hoger lichaamsvolume) en kan bij het gewichtsafhankelijk vermogen daarom buiten beschouwing worden gelaten. Bovendien geldt: Hoe sneller de sporter rijdt, hoe hoger de luchtweerstand.

Nauwkeurigheid van het berekende vermogen

Zoals hierboven al vermeld werd, gaat het bij de berekende waarden slechts om benaderingen, die echter door een zo steil mogelijk parcours steeds nauwkeuriger worden. Dit komt vooral doordat de invloed van de rol- en de luchtweerstand verkleint.

Wat de professionals zoal trappen...

Het grootste gewichtsafhankelijke vermogen dat ooit in een wedstrijd werd gemeten is dat van de toenmalige Italiaanse wielerprof Marco Pantani. Hij volbracht in het jaar 1997 de legendarische beklimming van L’Alpe d’Huez met 7,2 watt/kg in 37,35 minuten. Hieruit kunnen ook de eisen voor wielrenners in de verschillende klassen worden afgeleid. Zo liggen recreanten meestal tussen 2,5 en 3,5 watt/kg voor een bergrit die 30 minuten duurt, terwijl bergrijders van wereldklasse vermogens van 6 tot 7 Watt/kg kunnen bereiken.