Niet alleen wandelaars, klimmers en fietsers ergeren zich regelmatig aan de bolletjes die zich na een tijdje op hun favoriete kleding vormen. De “kleine pluisjes”, ook wel pilling genoemd, komen niet alleen voor bij jassen en broeken, maar ontstaan ook op T-shirts, sokken en ondergoed.
Voor de meeste mensen is pilling een teken dat het textiel rijp is voor een tweede leven via de kledingcontainer en dat het tijd is voor een nieuwe outfit. Slechts weinigen weten wat pilling precies is, hoe je pilling kunt voorkomen of vertragen en hoe je pluizende kleren er weer mooi kunt laten uitzien.
Wat is pilling precies?
Pilling bij stoffen is de vorming van kleine vezelbolletjes aan het oppervlak van verschillende textielsoorten. Pilling komt in verschillende mate voor en begint met individuele kleine bolletjes die meestal slechts zo’n 1 mm groot zijn. Afhankelijk van de stof en het gebruik kan pilling zich na verloop van tijd over het hele oppervlak verspreiden. In dat geval is pilling op de stoffen extra zichtbaar en geven de kledingstukken een veel gedragen, oude en afgeleefde indruk.
Hoe ontstaat pilling op outdoorkleding, vrijetijdskleding, sportkleding en dagelijkse kleding?
Fleecetruien of -jacks die snel gaan pillen zijn niet per se een teken van gebrekkige kwaliteit en goedkope producten, maar in dat geval komt het wel vaker voor. Pilling komt echter ook voor bij hoogwaardige stoffen en is niet beperkt tot fleece of synthetische vezels in het algemeen. Katoen, wol en allerhande gemengde stoffen hebben ook last van pilling. De verschillen qua materiaal en de kwaliteit van het textiel blijken uit hoe snel en hoe intensief pilling optreedt.
Factoren die pilling bevorderen zijn, naast garen en stoffen van slechte kwaliteit, slecht onderhoud en intensief gebruik. Mechanische belasting werkt pilling in de hand. Het wordt bijvoorbeeld veroorzaakt door voortdurende wrijving van rugzakken, herhalende bewegingen, zoals tijdens het fietsen, of een zware belasting van bepaalde gebieden, zoals de knieën, ellebogen, dijen, onderarmen en het zitvlak.
Afhankelijk van het kledingstuk en het gebruik komt pilling daarom vaak op verschillende plaatsen voor. Fleecejacks van wandelaars hebben er vaak last van op de schouders en aan de zijkanten, waar de heupgordel van de rugzak tegen het jack komt. Bij sokken zijn het meestal de tenen en de hiel en bij jeans begint het pillen vaak op de bovenbenen.
Fleeceshirts en veel andere functionele shirts zijn gemaakt van polyester of met een hoog aandeel polyestervezels. Ze zijn licht, gemakkelijk te verwerken, ademend en drogen heel snel. De vezels zijn daarentegen wel erg kort. Aangezien pilling optreedt aan de vezeluiteinden die loskomen van het stofoppervlak, hebben synthetische vezels over het algemeen meer last van pilling dan stoffen met langere vezels.
Polartec bijvoorbeeld bewijst met zijn hoogwaardige fleeceproducten dat het in principe echter ook mogelijk is om polyester en andere synthetische vezels te verwerken tot (bijna) niet pillende fleecestoffen. Hoewel pilling voor veel fabrikanten geen basis vormt voor klachten, worden Polartec-fleecejacks beschouwd als “antipillingfleece“. Daarom vertrouwen bijna alle bekende outdoormerken op de uitstekende kwaliteit van Polartec.
Pilling vermijden door het juiste onderhoud van textiel
Wasmachines zijn in veel gevallen een belangrijke reden voor meer of heel snelle pilling. Meestal echter niet omdat het kledingstuk ongeschikt is voor machinaal wassen, maar wel door simpele en veel gemaakte fouten bij het wassen. Niet voor niets zijn in elke jas, elke broek en elk T-shirt wasinstructies genaaid die meer gedetailleerde informatie geven over de optimale verzorging. Gewoon het deurtje van de wasmachine opendoen, alles erin gooien en de machine laten draaien is niet zo’n goed idee als je pilling wilt voorkomen.
Om pilling te verminderen en textiel langer mooi te houden kun je het volgende doen:
Kies de juiste wastemperatuur. Meer dan 30 °C of 40 °C is maar zelden nodig. Sommige textielsoorten moeten zelfs koud gewassen worden (bijv. veel truien van wol).
De was zwieren is niet altijd nodig. Hoewel het wasgoed sneller droogt als je het eerst gezwierd hebt, wordt het zo ook meer mechanisch belast. Zwieren met een lager toerental of helemaal niet zwieren voorkomt pilling. Ook het fijnwasprogramma of een extra waszakje maken het wassen minder belastend.
Het juiste wasmiddel hangt ook af van de stof. Wasverzachter laat je beter volledig achterwege. Die laat je kleding jammer genoeg sneller pluizen. Aangezien vloeibaar wasmiddel geen wrijving veroorzaakt met de stof – wat wel het geval is bij droog poeder dat eerst opgelost moet worden – biedt het een licht voordeel bij het voorkomen van pluizen.
Voor droogmachines geldt hetzelfde als voor wasmachines. Je kleding regelmatig drogen in de droogmachine zorgt voor meer pilling. Weinig wassen en bij voorkeur helemaal niet drogen in de droogmachine zijn mogelijke manieren om pilling te verminderen.
Het is ook heel belangrijk om het wasgoed voor te bereiden, voordat je het wast in de machine: alle ritsen moeten volledig gesloten zijn en ook alle klittenbandsluitingen, drukknopen enz. moeten dicht zijn. Klittenbandsluitingen veroorzaken zo veel en zo snel pilling dat slechts één wasbeurt soms genoeg is om je kleren te ruïneren. En last but not least: keer de delicate was binnenstebuiten om hem te beschermen tegen mechanische belasting.
Raadpleeg bij twijfel altijd de instructies van de fabrikant op het onderhoudsetiket.

Wat kun je tegen pilling doen?
Zelfs als je perfect zorg draagt voor je kleding en bij de beste materialen kan textiel uiteindelijk gaan pluizen. De kleine bolletjes met de hand verwijderen is geen goed idee. Aanvankelijk kun je misschien een paar bolletjes samengeklonterde vezels verwijderen, maar door de vezels los te trekken, vormen zich in een mum van tijd weer kleine oppervlakken met pilling.
Wel kan textiel met pluisjes geschoren worden, en dat bedoelen we letterlijk. Het klinkt in eerste instantie raar en het voelt zeker ook vreemd, wanneer je de mouw van je jas voor de eerste keer scheert. Toch is het heel efficiënt en is het de doeltreffendste manier om nieuwe pluisjes te voorkomen.
De pluizentondeuse om pilling te verwijderen
De meest effectieve manier om pluizen op textiel te bestrijden is de zogenaamde pluizentondeuse. Zoals de naam al doet vermoeden, is het precies voor dit doeleinde ontworpen en voert het die ook goed uit. Een gewone pluizentondeuse vind je al vanaf zo’n 10 euro en is de snelste en gemakkelijkste oplossing in de strijd tegen pilling.
Gebruik een schaar om de grove pluisbolletjes weg te knippen. Let wel goed op dat je niet in de stof van je kledingstuk snijdt.
Je kunt ook een wegwerpscheermesje gebruiken om pilling te verwijderen. Het fijne werk na het afknippen van de grove pluizen met een schaar wordt gedaan met een wegwerpscheermesje, dat het liefste ongebruikt is en een nieuw en scherp lemmet heeft.
Geduld en voorzichtigheid zijn geboden bij het scheren van de pluisbolletjes. Als je te veel druk uitoefent of alle pluisjes in één keer probeert weg te scheren, loop je het risico dat je naald en draad of een zelfklevende reparatieset bij de hand moet nemen. Met weinig druk en korte bewegingen kunnen daarentegen zelfs grotere pluizende oppervlakken heel goed worden geschoren zonder het materiaal te beschadigen.
Met een pluizenroller, die ook wordt gebruikt om pluizen en haar van textiel te verwijderen, kun je gemakkelijk de afgesneden pluizen en pluisresten van je kleding halen. Plakband of schilderstape zijn een alternatieve optie om de pluisjes van het oppervlak te krijgen. Zeer sterk klevende textieltape is daarentegen niet geschikt, omdat die aan de stof plakt en weer nieuwe vezels doet loskomen. Daarom mag je plakband alleen met weinig druk en in kleine stukjes gebruiken. De pluizenroller is veel geschikter dan plakband en komt ook in het dagelijkse leven goed van pas.
Glad oppervlak door de pluisjes te verwijderen
Er zijn natuurlijk grenzen aan wat je kunt doen om pilling te verwijderen. Afhankelijk van het materiaal, de ouderdom en de staat van het textiel kun je prima resultaten boeken en met een duur hardshell-, fleece- of softshelljack is het zeker de moeite waard.
In het beste geval is het oppervlak in de aangetaste gebieden opnieuw glad(der) en ziet het kledingstuk in kwestie er misschien niet gloednieuw uit, maar ook niet meer zo versleten.
Maar door de vorming van bolletjes gaat er natuurlijk ook materiaal verloren op de plaatsen met pilling. Het materiaal wordt daar met andere woorden dunner en is dan ook minder stevig. Dat is vooral te merken op plekken die vaak in contact komen met klittenbandsluitingen, die de vezels letterlijk losscheuren. Of het de moeite waard is om je oude wandelsokken voor de derde keer te scheren of dat het toch een beter idee is om een nieuw paar te bestellen, moet iedereen voor zichzelf uitmaken.
Nog geen reacties