Een notebook om de tocht voor te bereiden, de navigatie-app op de smartphone, fototoestel of GPS-apparatuur – ze hebben allen een ding gemeen: zonder stroom heb je er niets aan! Ondanks de steeds beter presterende accu’s moet de meeste apparatuur, die we op onze tochten in afgelegen gebied niet graag willen missen, na een paar uren of dagen alweer opnieuw worden opgeladen.
Afhankelijk van het reisgebied is de zoektocht naar een stopcontact moeilijk tot simpelweg onmogelijk. Midden in de fjell in Noorwegen, op de steppen van Mongolië of op een bergtocht in de Alpen. Zodra je eigen actieradius verder gaat dan de camping of de beheerde berghutten, wordt het onderwerp mobiele stroomvoorziening een echte uitdaging voor alle outdoorfans.
Voor dagtochten en weekendroutes volstaat de stroom van een acculading vaak wel of kan deze worden aangevuld met een reserve-accu en powerbank. Met de powerbank kunnen bijvoorbeeld apparaten met een USB-aansluiting (smartphone of tablet) prima worden opgeladen. Een notebook gebruiken of andere apparatuur aansluiten die meer stoom nodig heeft, is met een powerbank echter niet mogelijk.
Ook mobiele zonnepanelen zijn ontworpen voor verschillende vermogens en desbetreffend groot en zwaar, of licht en compact. Het maakt dus verschil of je met een zonnepaneel een heel basiskamp van stroom wilt voorzien of alleen de powerbank moet bijvullen om je smartphone regelmatig te kunnen opladen: zonnepanelen zijn er met uiteenlopende capaciteiten.
Mobiele zonnepanelen voor campers en kamperen
In tegensteling tot vast geïntegreerde zonnepanelen op het dak, bieden mobiele zonnepanelen maximale flexibiliteit bij het kamperen ver weg van campings met een stroomvoorziening uit het stopcontact. Als je niet op pakvolume en gewicht hoeft te letten, omdat de panelen vooral met de auto van staanplaats naar staanplaats vervoerd worden, dan is een grote, opvouwbare zonnemodule of een zonnekoffer een prima keuze.
De twee of drie zonnemodules zijn al voorzien van een zonneregelaar en kabelaansluiting en je kunt deze zonder veel inspanning meteen in gebruik nemen. Aangezien ze niet vast worden gemonteerd, kun je ze telkens optimaal op de zon richten. Schade door hagel of storm die bij vast gemonteerde panelen kan ontstaan, hoeven kampeerders met mobiele zonnepanelen niet te vrezen. Een combinatie van beide systemen is natuurlijk ook denkbaar.
Collectoren met veel vermogen
Een gemiddelde zonnekoffer heeft een laadvermogen van circa 100 watt. Op een zonnige dag en een optimale uitrichting van 90° naar de zon genereert zo’n mobiel paneel circa 50Ah. Hiermee kun je een 12V loodaccu in de auto of speciale lithiumaccu’s opladen. De accu’s voorzien de apparatuur dan weer van stroom.
Stroomverbruikers direct aansluiten op de zonnepanelen is wat ongunstiger, omdat de performance dan kan schommelen. Met een 100Ah-accu die onder optimale omstandigheden volledig is opgeladen, kan een kampeerbus of camper met normaal stroomverbruik een aantal dagen geheel zelfvoorzienend worden verzorgd. Voor sneller laden of bij minder gunstige omstandigheden kun je de zonnekoffer of de zonnemodule aanvullen met een tweede koffer.
Afhankelijk van de stroombehoefte door het aantal apparaten en de soort apparatuur, het weer en reisgebied kun je het optimale formaat en vermogen van het mobiele zonnepaneel individueel aanpassen aan je persoonlijke behoefte. Bij reisvoertuigen en campers zijn zonnepanelen ook vaak vast in het dak gemonteerd. Zo zijn ze altijd gebruiksklaar en hoeven niet extra te worden opgezet en aangesloten. Daartegen zijn mobiele zonnepanelen qua hoek zo te richten dat ze zo efficiënt mogelijk werken. Het is heel praktisch als de panelen in de volle zon stroom opwekken, terwijl de camper een stukje verderop in de schaduw wordt geparkeerd.
Compacte zonnepanelen voor backpacking en trektochten
Om op meerdaagse wandelingen buiten de bewoonde wereld voldoende stroom voor een GPS-apparaat en smartphone beschikbaar te hebben, zijn compacte zonnepanelen ideaal. De opvouwbare modules zijn heel licht en ook nog eens weerbestendig in hun hoes geïntegreerd. Voorzien van USB- en micro USB-aansluitingen kunnen de meeste powerbanks, smartphones of hoofdlampen met USB-aansluiting direct aan het paneel worden opgeladen.
De zonnepanelen voor backpackers zijn vaak zo geconstrueerd dat ze bij het wandelen aan de rugzak bevestigd kunnen worden. De apparatuur wordt bij voldoende invallende zonnestralen op deze manier de hele dag geladen.
Voor het gebruik bij trekking is behalve een laag gewicht, ook een compacte en goed beschermde constructie aan te raden. Bij opvouwbare panelen (bv. de Goal Zero) zijn de cellen bij het vervoer in de rugzak heel goed beschermd. Ongeveer 500 tot 1000g dienen reizigers voor de mobiele stroomvoorziening in te plannen als extra gewicht. De mobiele panelen zijn in de regel goed beschermd tegen regen en vuil. Een waterdichte of spatwaterdichte powerbank is eveneens handig bij gebruik onderweg, omdat de batterij anders bij een stortbui al snel schade kan oplopen. Sommige fabrikanten van powerbanks integreren de gangbare aansluitingen al in hun oplaadpunten, zodat wandelaars en reizigers geen extra kabel nodig hebben. Dan kun je dus ook geen kabel vergeten of verliezen.
Zonnepanelen voor expedities en extreme omstandigheden
Mobiele zonnepanelen voor extreme toepassingen zijn in principe een mix van panelen met veel vermogen voor campers en kamperen en de lichte, slijtvaste modules voor trekking en backpacking. Om de stroombehoefte van een klein basiskamp te dekken is al meer vermogen nodig. De zonnepanelen moeten onder zeer hete en zeer koude weersomstandigheden uitstekend functioneren. Voor langere fases met slecht weer bestaan grote powerstations en powerbanks die met hun sterke accu’s de stroombehoefte voor meerdere dagen garanderen.
Opvouwbare panelen
Net als bij zonnekoffers kunnen panelen voor expedities worden opvouwen en daardoor heel goed vervoerd worden. In vergelijking met campingpanelen zijn ze echter dunner, lichter en bovendien robuuster. De ingewikkelde constructie weerspiegelt zich natuurlijk ook in de prijs, want de zonnepanelen voor expedities zijn met afstand de duurste.
Praktische statieven kun je in onverhard terrein en moeilijk begaanbaar gebied opstellen als houder voor de panelen. Zo staan ze veilig, kunnen optimaal naar de zon worden gericht en zijn beter beschermd tegen vocht, vuil en sneeuw.
Voor expedities zonder groot basiskamp en zonder extra voeding zijn compacte panelen geschikt die op ook trekkingreizen voor volle smartphone batterijen zorgen. Met een gering gewicht zijn ze een prima aanvulling in de tourbagage en verzorgen overal de belangrijkste stroomafnemers; of dit nu in de Portaledge in Yosemite, de Pulkatour door Lapland of bij het mountainbiken door West-Nepal is.
Samenvatting mobiele zonnepanelen
Tegenwoordig is vermoedelijk bijna niemand meer buiten op pad zonder elektronische apparaten. Hopelijk kon deze blog je laten zien dat mobiele zonnepanelen een zinvolle investering zijn voor het kamperen buiten het bereik van stroomaansluitingen, of voor backpacking of trekking. Veel plezier op je volgende outdooravontuur!
