Bij het kopen van producten is het belangrijk om goed te kijken naar de duurzaamheid. Op het gebied van duurzaamheid heeft merinowol enerzijds een aantal voordelen ten opzichte van ander materiaal, maar anderzijds bestaan er ook bepaalde problemen als het gaat om de dierhouderij. Hierbij gaat het om de minder fraaie kant van de wolproductie. Laten we eerst kijken naar de voordelen van merinowol op het gebied van duurzaamheid.
Duurzaamheid bij merinowol
Merinowol is een natuurlijke hernieuwbare grondstof. Merinoschapen kunnen tot twee maal per jaar geschoren worden en geven tot tien kilo wol per dier. Vooral in vergelijking met de productie van synthetische vezels is de productie en verwerking van merinowol in sommige opzichten minder schadelijk voor het milieu. Dit komt doordat kunstvezels op basis van aardolie worden geproduceerd, waarbij veel chemicaliën en energie nodig zijn. Bovendien zijn kunstvezels bijna niet afbreekbaar. Ze zijn dus schadelijk voor het milieu als ze niet goed worden gerecycled en op de vuilnisbelt belanden.
Producten van zuivere merinowol zijn daartegen biologisch afbreekbaar zonder restanten. Bovendien bezit merinowol van nature eigenschappen, zoals de uv-bescherming en de geurwerende werking. Ook heeft het geen chemische toevoegingen die schadelijk voor het milieu zijn nodig. De “technologie” is namelijk al in de vezels aanwezig. Uiteindelijk beschermt de zelfreinigende functie van de merinovezels het milieu, want de kleding hoeft niet zo vaak in de was.
Dierenwelzijn
Niet altijd staat bij de productie van merinowol het dierenwelzijn op de voorgrond. In Australië en Nieuw-Zeeland zijn er bij het houden van merinoschapen problemen met de besmetting met vliegenmaden, die in de dodelijke ziekte Myiasis eindigt. Daarbij worden de beesten min of meer van binnenuit opgevreten. Met name bij warme temperaturen, zoals die voorkomen in de Australische zomers, leggen de vliegen hun eitjes in de huidplooien rond het achterwerk van de schapen. Vooral in Australië, het land met de meeste merinowolproducenten, wordt helaas een voor dieren pijnlijke methode gebruikt om deze ziekte te voorkomen: het zogenaamde mulesing.
Daarbij worden bij lammetjes in een leeftijd tot acht weken oud operatief een groot deel van de huidplooien rondom het achterste, de staart en de schaamstreek weggesneden.
Tot op heden zijn er amper onomstreden alternatieven om het probleem met de madenziekte op te lossen. Temeer omdat de vliegenmaden – net als de merinoschapen – pas in het koloniale tijdperk naar Australië en Nieuw-Zeeland werden geïmporteerd. Tijdintensievere en duurdere methoden zijn het regelmatig scheren van de huidplooien rondom het achterste, regelmatige controle van de schapen en op tijd ingrijpen met medicatie bij een besmetting. Dierbeschermers eisen daarom een gericht fokprogramma van dieren met minder huidplooien rond het achterwerk. Het is zelfs zo dat Australische merinoschapen opzettelijk met meer huidplooien werden gefokt om zo een hogere wolopbrengst te produceren.
Wolkeurmerk
Als je een merinoproduct wilt kopen, is het belangrijk om in het kader van deze wrede praktijken er bewust op te letten dat er alleen mulesingvrije merinowol is gebruikt. Verschillende keurmerken zoals de Responsible Wool Standard (RWS), ZQ Merino, ZQ RX, IVN Best en GOTS (Global Organic Textile Standard) garanderen dat de wol mulesingvrij is. Bij veel fabrikanten zoals Icebreaker of Ortovox is bovendien heel precies na te gaan waar ze hun wol vandaan hebben.
De meeste fabrikanten van outdoorproducten, zoals Icebreaker, Ortovox, Bergans, Woolpower, Smartwool, Rewoolution, Devold en vele anderen, gebruiken überhaupt geen wol waarbij mulesing is toegepast. Als je het echter niet zeker weet, kun je bij twijfel rechtstreeks bij de fabrikant of de betreffende retailer navraag doen. Ook een goedkope prijs van een merinokledingstuk is vaak een indicatie voor mulesingpraktijken. Meestal loont het de moeite om precies te kijken en liever wat meer geld uit te geven. Daarvoor krijg je in de regel dan ook een goede kwaliteit geleverd en ondersteun je bovendien een diervriendelijke merinoschapenhouderij.
