Coast…wat? – Coasteering! De combinatie van de begrippen Coast en Mountaineering bestond tot nu toe misschien nog niet echt. Dat mag echter niemand ervan weerhouden de sportieve mix van watersport en klimmen een keer uit te proberen. Het gaat immers meer om plezier, vaardigheid en sensatie dan om een wedstrijddiscipline voor de volgende Olympische Zomerspelen.
Net als veel andere sportinnovaties staat ook de uitvinding van coasteering (een combinatie van rotsklimmen en zwemmen langs kliffen) op het conto van paar avontuurlijke Britten geschreven die niet alleen de kliffen in Zuid-Wales op en af klommen, maar ze zelfs ook ‘quer’ (dwars) beklommen. Coasteering zou rond 1980 zijn ontstaan. Er is echter geen bewijs meer van wie de eerste ‘querklimmer’ op de kustkliffen was, of wanneer en waar. In 1990 werden aan de zuidkust van Engeland en Wales als adventure- en outdoor-tour, de eerste coasteering-tours aangeboden voor sportieve toeristen op zoek naar adrenaline.
Laten we eerst even terug gaan naar de basics: wat is coasteering eigenlijk?
Voor coasteering heb je in de eerste plaats natuurlijk de juiste kust nodig. Deze moet bij voorkeur rotsig zijn en graag lekker steil, met kloven, baaien, zand, vooruitstekende rotsen en rotsblokken. Ook scheuren, kleine grotten en canyons behoren tot coasteering. Kortom, een interessant rotsachtig stuk kust en geen eindeloos zandstrand met duinen.
Theoretisch gesproken kun je coasteering ook aan een meer met een rotsachtige kust uitproberen. De perfecte coasteering feeling krijg je pas door de golven en getijden van de zee. Eb en vloed maken coasteering extra spannend en zorgen altijd voor afwisseling en nieuwe uitdagingen.
Bij coasteering volg je de kustlijn. Dat kan in het water, aan het water of op de rotskusten zijn. Daarbij zwem je, je klimt, duikt evt. ook kort passages of spring van klip naar klip en vooruitstekende, rotsachtige richels. Aan het einde van de tocht verlaat je via een baai of klimpassage de kustlijn.
Coasteering is niet per definitie een groepssport maar wordt vaak voor groepen aangeboden. Het grootste voordeel zijn ervaren gidsen die vertrouwd zijn met de dieptes van de wateren, de getijden en stromingen. Dit verhoogt de veiligheid bij coasteering enorm. Als je een stuk kust zeer goed kent, kun je natuurlijk ook met een paar vrienden op pad gaan. Met solo-tochten is het net als met bergbeklimmen of bij een skitocht: als je alleen op pad gaat, moet je heel goed weten wat je doet. Maar omdat coasteering sowieso veel leuker is met een paar enthousiaste mensen, komt het idee om ‘alleen te gaan’ vaak niet eens in je op.
Nog even alles op een rijtje – dit heb je nodig voor coasteering:
- Een geschikte rotskust aan zee
- Een paar vrienden die van watersporten en klimmen houden
- Een gids of een groep gelijkgestemden die de lokale omgeving op hun duimpje kennen
De juiste uitrusting voor coasteering tours
Bij coasteering moet je je uitrusting aanpassen aan weer en watertemperatuur. In principe kun je het hele jaar en in elke klimaatzone een tocht maken. Hoe kouder het water, des te dikker moet je wetsuit (afgekort ‘neo’) zijn. Zonder nu meteen in het zeer uitgebreide onderwerp ‘wetsuit’ te duiken (want alle belangrijke informatie wordt al hier besproken), nog even dit: je pak moet bij koud water in ieder geval ca. 4 mm dik zijn. Het surfpak beschermt je niet alleen tegen kou maar ook tegen wind, uv-straling, en niet in de laatste plaats beschermt het ook je huid bij contact met puntige rotsen, schelpen of zand.
Naast je wetsuit heb je een paar stabiele schoenen die nat mogen worden. Dat kunnen oude sportschoenen of neopreen schoenen voor surfers zijn. De surfschoenen zijn natuurlijk beter geïsoleerd, maar niet zo gripvast. Canyoningschoenen (zoals deze) zijn vermoedelijk de beste keuze, maar niet iedereen heeft deze schoenen in de kast staan. Stevige outdoorschoenen met extra neopreen sokken zijn ook een goed alternatief. De keuze van de schoenen hangt sterk af van de watertemperatuur, de lengte van de tocht en natuurlijk de klimtechnische moeilijkheidsgraad.
Daarnaast heb je voor de nodige bescherming een normale klimhelm en een zwemvest nodig. De helm moet zo robuust mogelijk en onderhoudsvriendelijk zijn. Dus graag met een harde schaal zonder te veel kussens die slechts heel langzaam opdrogen. Een watersporthelm zoals voor kiteboarden, wakeboarden of windsurfen zou ook goed geschikt zijn. Het zwemvest moet goed passen en moet je volledige lichaamsgewicht kunnen dragen.
Dus, nog even kort samengevat, deze uitrusting heb je nodig voor coasteering
- Wetsuit geschikt voor de betreffende watertemperatuur
- Geschikte schoenen
- Klimhelm
- Zwemvest
Als je een ‘Guided Tour’ boekt, hoef je je meestal geen zorgen te maken over de uitrusting. De aanbieders van de rondleiding hebben namelijk normaal gesproken de juiste maat uitrusting voor je klaarliggen.
Voor wie is coasteering eigenlijk geschikt?
Als zogenaamde ‘funsport’ is coasteering een vrijetijdsactiviteit voor ‘iedereen’. Ook al zijn er enkele zeer gemakkelijke tochten die ook geschikt zijn voor oudere kinderen of gezinnen, het aanbod van de coasteering-aanbieders is toch meer gericht op oudere tieners, jongvolwassenen en fitte ouderen. Dat wil zeggen: iedereen die zelfverzekerd genoeg is om een drie uur durende wandeling met klim- en zwempassages te ondernemen, die misschien al heeft geklommen of een klettersteig heeft gedaan, is het meest geschikt als beginnende coasteerer. Voor groepen met een gids is de minimumleeftijd vaak 7 of zelfs 12 jaar.
Afhankelijk van de moeilijkheidsgraad zijn er ook abseilpassages, canyoningelementen, glijpartijen en klifsprongen. Sprongen van 3 tot 10 meter hoogte van richels en kliffen in zee zijn niet ongewoon. Vaak zijn dergelijke highlights (in ieder geval de hoge sprongen) tijdens de tochten optioneel en hoeven niet te worden uitgevoerd om de tocht te voltooien. Hier moet je zeker op de locatie zelf met de gidsen over de aangeboden routes praten, zodat je ongeveer weet welke uitdagingen je te wachten staan en hoe lang (en inspannend) de tocht ongeveer zal zijn.
En bij je eerste coasteering tour krijg je voor de volgende dagen ook nog flinke spierpijn erbij, helemaal gratis!
Coasteering gebieden – Waar kan ik coasteering uitproberen?
De ‘klassieke’ coasteering gebieden vind je in Wales, Engeland en Ierland. Ook Frankrijk (Bretagne & Normandië) en Noorwegen zijn ideaal voor klimtochten langs de kustlijn. Als je van warmte houdt, zijn verschillende eilanden in de Middellandse Zee (bijvoorbeeld Mallorca, Sardinië, Corsica, Kreta en nog veel meer), Griekenland of Portugal goede kandidaten voor coasteering avonturen.
In principe kun je bijna overal ter wereld aan coasteering doen. Er zijn echter ook veel gevaarlijke stukken kust met riffen, stromingen en andere maritieme gevaren.
Aan de kust van Pembrokeshire, het meest westelijke puntje van Wales en de officiële geboorteplaats van coasteering, zijn er begeleide tours met een verschillende lengte en moeilijkheidsgraad (bijv. 2,5 uur – 4 uur). Naast de sportieve uitdaging leren aspirant-coasteerers ook aanzienlijk veel over de inheemse natuur, de zee en de kenmerken van de kust. In sommige gevallen kan het begin van de tour alleen met een boot worden bereikt. Hierdoor zie je plekken waar je anders bijna nooit zou komen, en dan ook nog vanuit een compleet nieuw perspectief. Dit maakt coasteering veel meer dan alleen een natuurlijk aquapark voor adrenalinejunkies, en is ook voor veel klimmers en surfers een welkome afwisseling.