Waar het bij een oriëntatieloop oftewel orienteering allemaal om draait? Om jou, het bos, de kaart en het kompas. Niet meer en niet minder. Je begint met hardlopen. Het gevoel van je voeten op de bodem van het bos, krakende takken, het zachte mos, langs stenen en rotsen. Je bent diep in het bos. Ongerepte natuur overal om je heen. In het struikgewas slaan de takken tegen je armen.
Je rent verder, springt over een riviertje, waadt door de drassige ondergrond erachter en trekt jezelf de steile helling op. De kaart en het kompas in je hand zijn je enige hulpmiddelen in het onbekende gebied.
De symbolen op de kaart laten je de vormen van het terrein zien dat je doorkruist. Aan de hand van de kaart herken je je huidige positie, bepaal je de gewenste looprichting en ga je in de richting van je gewenste doel. Wat is het doel? Altijd de volgende post.
Wat is een oriëntatieloop?
Bij een oriëntatieloop loop je in open terrein, met behulp van kaart en kompas langs meerdere controlepunten. De standplaatsen van de rood-witte postschermen en hun volgorde staan aangegeven op een speciale gedetaileerde kaart.
De looproute van controlepunt naar controlepunt staat niet aangegeven. Die bepaalt de oriëntatieloper zelf. Een elektronische chip, die het codenummer en de tijd bij het controlepunt opneemt, dient als bewijsmiddel voor het bereiken van de genoemde punten. Diegene die de volledige route in de snelste tijd aflegt, is de winnaar.
Welke vaardigheden heeft een oriëntatieloper nodig?
Dit type outdoorsport vereist een goed afgestemd samenspel van lichaam en geest. Snelle benen en een helder hoofd vormen de basis. Alles draait om kaartlezen en daarbij heel snel door ruw terrein te rennen. De oriëntatietaak kan niet worden uitgevoerd met een GPS, navigatiesysteem of smartphone, of deze zijn zelfs niet toegestaan.
De drive van oriëntatielopen is om zich zonder technische hulpmiddelen, alleen met kaart en kompas, een weg te banen in onbekend terrein. Het is de bedoeling om tijdens het hardlopen, aan de hand van de symbolen/aanwijzingen op de platte papieren kaart een driedimensionaal beeld in je hoofd te vormen van hoe het terrein eruit zou moeten zien. Je moet jezelf de beste hardlooproute in dit terrein voorstellen en uiteindelijk deze route nauwkeurig en op volle snelheid volgen.
En het feit dat we het in dit artikel alleen over hoge loopsnelheden hebben, wil niet zeggen dat het oriëntatieparcours niet in een rustig wandeltempo kan worden afgelegd. Oriëntatieloop is allebei: top- en breedtesport. Elk in z’n eigen tempo. Ieder naar eigen draagkracht. Jong of oud. Beginner of gevorderde.
Elke oriëntatieloop-route is qua lengte en moeilijkheidsgraad aangepast aan de leeftijdsklassen van 7 tot 90 jaar. Oriëntatieloop is dus voor het hele gezin.
Hardlopen is uniek en fascinerend. Geen enkele oriëntatieloop is hetzelfde. Altijd nieuwe kaarten, nieuwe gebieden en nieuwe controlepunten bieden een volledige afwisseling. Alpien terrein in Zwitserland, schier eindeloze bossen met bosbessenstruiken in Scandinavië, beboste kusten in Portugal, rotsformaties in Tsjechië, karstgebieden in de Franse Jura en nog veel meer.
Een enorme veelzijdigheid, maar de gemene deler is om met behulp van de kaart in je hand de snelst mogelijke looproute van controlepunt tot controlepunt te vinden.

Welke uitrusting heb je nodig voor een oriëntatieloop?
Controlepunten: geen kwestie van zoeken maar van vinden. Door oriëntatiefouten breng je meer tijd door in het bos, maar de totale tijdsduur neemt toe en daarmee keldert je eindklassering op de resultatenlijst omlaag. Want als het plaatje op de kaart niet meer overeenstemt met de werkelijkheid, en je dus letterlijk ‘lost’ in het bos bent, dan is een blik op je kompas je allerlaatste hoop.
Houd ik de kaart wel in de juiste richting vast? Wijzen de noordpijl op de kaart en de kompasnaald in dezelfde richting? Met de duim- of plaatkompas van Silva kun je ook tijdens het hardlopen de noordelijke richting optimaal bepalen en je voorbereiden op hobbels en bobbels die je onderweg tegenkomt.
Het onbegaanbare terrein en ook het weer vereisen schoenen die robuust, tredzeker en licht zijn. Want dat is het allerbelangrijkste als je dwars door het bos snel bergop en bergaf wilt rennen. Schoenen met een trailzool of Dobb-spikes zoals van INOV, ICEBUG of VJ Sport bieden een goede houvast onder alle weersomstandigheden en in alle terreinformaties.
Broek en shirt zijn gemaakt van licht, scheurvast materiaal dat weinig vocht absorbeert. Merken zoals Trimtex, Nonamesport en ISC Sport hebben zich hierin gespecialiseerd.

Hoe kan ik beginnen?
Een oriëntatieloop in open terrein, ver weg van wegen, steden, trails en wandelpaden, komt neer op terug naar de vrije natuur. Ieder lid van de Bergfreunde-hardloperskliek die op zoek is naar een nieuwe uitdaging, kan door mee te doen aan een oriëntatieloop kostbare herinneringen en momenten maken.
Beleef je passie voor de natuur van dichtbij, ga die uitdaging aan en stel je technische en hardloopvaardigen op de proef. Het blijft altijd een avontuur om bij een startpunt je kaart te krijgen, je voor te bereiden op onbekend gebied, controlepunten in de natuur op de onafhankelijke en zelf te bepalen route te vinden en weer terug te komen bij de eindbestemming.