Fietsaanhangers: waarop je moet letten bij de aankoop

Fietsaanhangers in alle vormen en maten worden steeds gewoner. Vooral doorwinterde fietsers die na een gezinsuitbreiding hun milieuvriendelijke vervoersmiddel niet willen opgeven, nemen toevlucht tot deze praktische aanhangers.

Als je kan fietsen, kan je meestal ook wel overweg met een fietsaanhanger. Afhankelijk van hun lichamelijke ontwikkeling kunnen kinderen en jongeren ook met een fietsaanhanger fietsen. Ze mogen echter geen kinderen vervoeren in de aanhanger. Daarvoor moet je namelijk minstens 16 jaar zijn.

Dit brengt ons bij de vraag wat je allemaal in een fietsaanhanger kan vervoeren. Nou, voornamelijk kleuters, honden en boodschappen. Alles kan, enkel het gewicht en volume zijn beperkt. Voor de overgrote meerderheid van de aanhangers ligt het maximale laadvermogen rond de 40 kilogram.

Sommige fietsaanhangers kunnen op zich een lading tot 400 kilo aan, maar dat zou veel te veel vragen van zo goed als alle fietsen, remsystemen en fietsers. Het is een goed idee om de handleiding van de fiets te raadplegen, want sommige fabrikanten raden het trekken van aanhangers met hun fietsen af.

In principe moet het gewicht van de fietser, de fiets en de aanhanger inclusief lading tot op zekere hoogte in overeenstemming zijn. De trekkende fiets en de fietser mogen niet te licht zijn in verhouding tot de geplande lading. Als ze te weinig wegen, kan het achterwiel van de fiets bij het remmen loskomen door het gebrek aan druk op de weg. Bovendien belast het trekken van een te zware aanhanger de gewrichten van een licht persoon te veel.

Waarvoor kan je fietsaanhangers gebruiken?

Fietsaanhangers zijn geschikt voor je vrije tijd en vakanties, maar ook voor dagelijks gebruik en professionele doeleinden zoals ritten voor een koerierdienst. Tijdens een uitstapje naar het meer of het park kan je veel zwemkleding, speelgoed en gadgets meenemen in de aanhanger. Je kan je wekelijkse boodschappen in de supermarkt doen zonder de auto te nemen. Ambachtslui, knutselaars en tuiniers kunnen hun aankopen uit de bouwmarkt of zaken als brandhout en tuinafval vervoeren in een robuuste transportaanhanger.

Deze oplossing is het meest geschikt voor stadsbewoners. Op het platteland zijn de afstanden groter en zijn er soms geen fietspaden aangelegd. Natuurlijk kan je daar ook van A naar B raken, maar dan moet je vaak gebruik maken van drukke straten en hobbelige veldwegen. In Duitsland mag je alleen in noodgevallen met je fietsaanhanger op rijkswegen en provinciale wegen rijden.

Welke soorten aanhangers bestaan er?

De keuze aan soorten en fabrikanten is groot en blijft groeien. De belangrijkste categorieën zijn kinderaanhangers, transportaanhangers en hondenaanhangers. Veel fabrikanten geven het bedoelde gebruik al aan in de productnaam met woorden als ‘Kid’, ‘Cargo’ of ‘Dog’. Wij focussen ons in dit artikel op kinderaanhangers, omdat je daarbij met de meeste dingen rekening moet houden.

Kinderaanhangers

Ondertussen heb je een enorme keuze aan zitjes en aanhangers voor je kroost en is de veiligheidstechnologie bijna even geavanceerd als die van een auto. Vijfpuntsgordels en rolbeugels zijn vandaag de dag wijdverbreid en in Duitsland zijn helmen al een hele tijd verplicht in de cabine.

Kinderaanhangers zijn verkrijgbaar voor één of twee kinderen. Sommige modellen zijn opvouwbaar, wat een voordeel is als je op reist bent of over weinig opbergruimte beschikt.

Wie een kinderaanhanger koopt, geniet van veel voordelen ten opzichte van het populaire fietszitje, maar ondervindt ook enkele nadelen. Je moet heel wat zaken wikken en wegen. Meestal komt het hierop aan (voor de duidelijkheid laten we aanhangfietsen en bakfietsen hier buiten beschouwing):

Voordelen van de kinderaanhanger ten opzichte van het kinderzitje:

• Je hoeft minder op je evenwicht te letten, waardoor het makkelijker is om van rijstrook te veranderen, scherpe bochten te nemen, met spartelende kinderen om te gaan, te vertrekken en langzaam te rijden.
• Aanhangers zijn minder vermoeiend bij lange afstanden.
• In de aanhanger passen vaak twee kinderen plus extra bagage zoals proviand en speelgoed.
• Meer comfort en ontspanning voor de kinderen, ze kunnen spelen en slapen.
• Minder risico op letsels bij ongevallen door de lagere valhoogte.
• De kinderen zijn beschermd tegen de wind en regen.
• De aanhangers kunnen vaak worden getransformeerd tot een buggy of jogger.

Nadelen:

• Op smalle fietspaden en in druk verkeer kan het stressvol zijn.
• Logger in gebruik.
• Je moet wennen aan het remmen en manoeuvreren.
• Niet elke aanhanger past op elke fiets.
• Er is niet overal ruimte om de aanhanger te parkeren.
• Duurder dan het fietszitje.
• Beperkte communicatie tussen ouders en kinderen tijdens het fietsen.

Transportaanhanger

Een laadbak of een kist met wielen en een dissel: zo eenvoudig kan je de meeste transportaanhangers omschrijven. Vaak zijn ze enkelsporig, d.w.z. met slechts één wiel. Zolang de beoogde ladingen niet te zwaar en volumineus zijn, is dat een goede oplossing. Als je er echter ook zware lasten mee wilt vervoeren, is een tweesporige aanhanger met ten minste twee wielen een must.

Grote transportaanhangers kunnen ook worden uitgerust met twee assen resp. vier wielen. Dit maakt het gemakkelijker om de lading onder controle te houden, maar de aanhanger is dan wel moeilijker te manoeuvreren en minder wendbaar.

Hoe zit het met de constructie van fietsaanhangers?

Dit brengt ons bij het fijnere onderscheid tussen fietsaanhangers, dat meestal gebaseerd is op de verschillende constructiedetails.

De cabine

De cabine of het passagierscompartiment van kinderaanhangers bestaat uit een massief aluminium of stalen frame, dat vaak als rolbeugel dient. De bodem bestaat uit stevige stof of een harde kuip van metaal of kunststof. Het frame van nieuwe modellen heeft een buis die langs de zijkant loopt en die dient als bumper en kreukelzone.

De stabiele ontwerpen met kantelbeveiliging hebben een laag zwaartepunt, een brede wielbasis en voldoende grote wielen van ongeveer 20 inch. Hoe groter de wielen, hoe comfortabeler de rit.

De carrosserie is bekleed met stevige stof die de inzittenden beschermt tegen regen en rondvliegende steentjes. Aan de voorkant en/of de zijkanten zitten ramen van doorzichtig plastic. Meestal is er ook een vliegenhor voorzien. Het kind mag niet met zijn vingers in de spaken van de wielen kunnen terechtkomen vanuit het passagierscompartiment.

De koppeling

Er bestaan twee gangbare types koppelingen voor de bevestiging aan je fiets: de koppeling aan de achteras en die aan de zadelpen. Af en toe zie je ook een koppeling via een klem op het frame.

De meeste fietsaanhangers worden bevestigd aan de achteras. Het gewicht zit dus achteraan de fiets, waardoor het frame ontlast wordt. Bovendien blijft de aanhanger stabieler tijdens het fietsen dankzij het lage zwaartepunt. Verder is de krachtoverbrenging beter en de remafstand korter dan bij andere typen koppelingen.

Bij gangbare modellen zijn in de  dissel en aan de koppeling scharnieren aangebracht, zodat de fietsaanhanger zelfs als de fiets kantelt overeind blijft. Voor kinderaanhangers wordt over het algemeen de koppeling aan de achteras aanbevolen.

Bij de koppeling aan de zadelpen bevindt de aanhanger zich dichter bij de fiets, zodat je beter scherpe bochten kan nemen. Het nadeel is echter dat het zwaartepunt hoger ligt en de stabiliteit  beperkter is. De aanhanger begint sneller te slingeren op onverharde wegen. Je kan je bagagedrager niet gebruiken, maar anderzijds kan je de aanhanger wel gewoon als handwagen meenemen.

Het remsysteem

Zware fietsaanhangers met een laadvermogen van meer dan 40 kilo moeten uitgerust zijn met hydraulische remsystemen, die werken zoals de oploopremmen bij aanhangers voor wagens. De meeste aanhangers hebben echter zelf geen remmen nodig. Daarom moeten de remmen van de trekkende fiets krachtig en in perfecte staat zijn. Natuurlijk moet je altijd voorzichtig fietsen en goed anticiperen met een aanhanger.

De verlichting

Sinds 2017 is speciale fietsverlichting voor kinderfietsaanhangers wettelijk verplicht in Duitsland. Vooral de achterlichten zijn belangrijk, omdat het achterlicht van de fiets door de aanhanger wordt bedekt. Meer informatie over de verlichting op fietsaanhangers vind je bv. hier op Wikipedia.

Verdere details en verschillen:

Enkelsporige of tweesporige aanhangers: de enkelsporige versie is licht, wendbaar en geschikt voor onverharde wegen. Je kan er gemakkelijk kuilen mee ontwijken. Bovendien kan je niet meer dan één lekke band krijgen onderweg. Anderzijds gaan de eenwielers in de bochten mee schuin met de fiets, wat vervelend of zelfs gevaarlijk kan zijn, als je veel bagage meehebt of traag aan het fietsen bent. Tweesporige aanhangers blijven in de meeste situaties stabiel. (De discussie ‘een- of tweesporige aanhanger’ vult makkelijk een artikel op zich, zoals hier in het Mybike-magazine).

Verder wordt een onderscheid gemaakt tussen aanhangers met een of twee assen  en aanhangers meteen of twee zitjes. Er zijn multifunctionele aanhangers beschikbaar voor uiteenlopende verplaatsingsmethodes bv. mogelijkheid om glijders te bevestigen voor skiërs of joggers) en je hebt aanhangers met vering of schokdempers.

Bovendien vind je in speciaalzaken nog meer accessoires zoals veiligheidskabels voor tussen je aanhanger en fiets, vlaggetjes in felle kleuren aan een lange, verticale stang, achteruitkijkspiegels voor aan het fietsstuur en spatborden.

Hoe vind ik de juiste aanhanger? Waarmee moet ik rekening houden bij de aankoop?

De beste manier om de opties te beperken, is met gerichte vragen. Dit zijn enkele van de belangrijkste:

1. Is mijn fiets wel geschikt om een aanhanger te trekken? Volgens de ‘Allgemeine Deutsche Automobil-Club’ is ongeveer 15 procent van alle fietsen ongeschikt. Daaronder vallen bijvoorbeeld volledig geveerde fietsen (fully’s), fietsen met carbon frames of fietsen met naafversnelling. Maak van de gelegenheid gebruik om na te gaan met welke koppelingssystemen je huidige fiets compatibel is.
2. Wat wil ik hoofdzakelijk vervoeren? (Kinderen? De dagelijkse boodschappen? Grofvuil? Tuinafval?)
3. Wat is het gemiddelde transportvolume dat ik nodig heb? Een inhoud van 50-60 liter is voldoende om af en toe boodschappen te doen in de supermarkt en voor korte fietstochten. Voor meerdaagse tochten en campingtrips met de tent is een aanhanger met een volume van 100 liter of meer zeker een goed idee.
4. Vervoer ik vaak dezelfde dingen of heb ik een allrounder nodig waar ik van alles in kan meenemen?
5. Hoe vaak ben ik onderweg en welke afstanden leg ik af? Is doorsneekwaliteit voldoende of heb ik maximale robuustheid nodig?
6. Fiets ik over goed geasfalteerde straten of onverharde wegen? Voor langere afstanden en hobbeligere wegen heb je upgrades zoals een vering, V-verstevigingsstangen en doorgaande assen nodig.
7. Is de grootte en het gewicht van de opgevouwen aanhanger belangrijk? Moet ik de aanhanger soms dragen?
8. Wil ik de aanhanger soms onbeheerd kunnen achterlaten? Moet hij vergrendelbaar en/of regendicht zijn? Aanhangers voor kinderen en honden zijn altijd weerbestendig en meestal ook regendicht. Transportaanhangers worden vaak geleverd met zakken van waterafstotend materiaal, maar dat is niet bestand tegen aanhoudende regen. Wie het zekere voor het onzekere wil nemen, moet een dekzeil en/of waterdichte fietstassen kopen.
9. Wat is het maximale gewicht van de aanhanger? Een goed gemiddelde voor transportaanhangers is 10 kg leeg, voor kinderaanhangers ongeveer 20 kg. Voor wie van plan is lange bergtochten te maken, maakt elke gram een verschil. En dat heeft natuurlijk een invloed op de prijs, als je goede kwaliteit wilt. Bij goedkope aanhangers moet je voor de noodzakelijke stabiliteit een zwaarder gewicht op de koop toe nemen. Je moet ook rekening houden met je fiets: hoeveel gewicht kan deze volgens de specificaties van de fabrikant trekken? Te veel gewicht kan het frame beschadigen of zelfs doen breken, vooral bij fietsen met carbon frames. Hoe zwaarder de aanhanger, hoe beter de remmen van je fiets moeten werken. Door het extra gewicht dat naar voren schuift, worden deze immers aanzienlijk meer belast.

Kwaliteitskenmerken:

Kan ik de kwaliteit van de constructie en materialen beoordelen? Zo niet, dan geef ik de voorkeur aan bekende merkfabrikanten zoals Croozer, Thule of Burley, vooral bij kinderaanhangers. Doorgaans gebruiken die ook geen schadelijke chemicaliën voor de stoelbekleding en dekzeilen.

Verder kan je de kwaliteit ook inschatten door de beoordelingen bij onlinehandelaars en recensies in vakbladen te bestuderen. Ervaringen van vrienden en kennissen zijn ook nuttig. Een betrouwbaar kenmerk is het keurmerk DIN-Norm EN 15918, waarvoor een aanhanger alle veiligheidstests moet doorstaan. Het garandeert dat de aanhanger stabiel op de baan ligt en dat er bij aanhangers voor kinderen spaakbeschermers aanwezig zijn.

Goede fietsaanhangers hebben een parkeerrem die beide wielen afremt. Bovendien zijn ze meestal gemakkelijk te monteren en te demonteren, en hebben ze geen breukpunten. Helaas kunnen ze daarom ook gemakkelijker gestolen worden. Je hebt dan ook een groot slot nodig dat rond meerdere onderdelen past.

Wat kosten fietsaanhangers?

Tot slot wil je natuurlijk nog weten wat dat allemaal kost.

Transportaanhangers van goede kwaliteit met een koppeling aan de achteras en een behoorlijk laadvermogen van 50-60 kg zijn verkrijgbaar vanaf ongeveer 150 euro. Eenvoudige en minder robuuste modellen met een koppeling aan het zadel kan je al voor de helft van die prijs krijgen.

Kinderaanhangers van bekende merken als Croozer, Burley of Thule zijn vanaf zo’n 400 euro te vinden. Sporadisch vind je degelijke merkproducten van fabrikanten als Trixie of Samax vanaf 200 euro, maar dan moet je wel toegevingen doen op het vlak van uitrusting en materiaal. Wie het hoogst mogelijke niveau van comfort, uitrusting en veiligheid voor twee kinderen wil, moet tussen 800 en 1500 euro op tafel leggen.

Hondenaanhangers zijn iets goedkoper dan kinderaanhangers.