Steeds meer buitensporters zweren bij producten van merinowol. Baselayers maar ook andere kledingstukken van deze wol overtuigen met hun uitstekende functionele eigenschappen. Toch kan het zomaar zijn dat wanneer het tijd wordt om de merinokleding te wassen je wat onzeker wordt, want hoe moet je merinowol eigenlijk wassen?
Merinowol is net als dons een natuurproduct. Natuurproducten staan erom bekend dat ze relatief ‘moeilijk’ te verzorgen zijn. Dat roept dan ook de vraag op wat er nu precies wel en niet kan bij het wassen van merinokleding.
Ik heb wat onderzoek gedaan en de informatie voor je op een rijtje gezet. Alvast een geruststelling, het onderhoud is helemaal niet ingewikkeld.
Waarom merinowol?
Het antwoord is vrij simpel: omdat merinowol alleen de positieve eigenschappen van synthetische wol en gewone wol combineert en niet de nadelen.
Merinowol is lichter dan gewone wol, zacht, kriebelt niet, koelt als het warm is en verwarmt als het koud is. Ook neemt het geen zweetluchtjes op, behoudt het zijn vorm en is het gemakkelijk te wassen. Bovendien slaat de wol weinig vocht op en geeft vocht snel weer af naar buiten. Merinowol is een natuurlijke vezel, waardoor het weer aangroeit. Verder heeft het voor de productie geen aardolie nodig.
De oplettende lezer vraagt nu waarschijnlijk naar het addertje onder het gras, want eigenlijk klinkt dit bijna te mooi om waar te zijn. Toch is het allemaal waar.
Wel kunnen we een kritische noot plaatsen bij een heftige werkwijze onder merinoboeren, ook wel mulesing genaamd. Deze praktijk is voor merinoschapen behoorlijk pijnlijk. Mocht je er meer over willen weten, kan je bijvoorbeeld op de website van de Bont voor Dieren een uitgebreide uitleg hierover vinden.
Steeds meer toonaangevende fabrikanten van merinowolproducten in de outdoorsector, zoals Ortovox of Icebreaker, nemen een proactieve houding aan ten aanzien van dit probleem en garanderen dat hun schapen mulesingvrij zijn. Sommige bedrijven, zoals Ortovox, zetten zich ook actief in om productieomstandigheden te creëren waarin mulesing niet nodig is.
Dus als je zeker weet dat er geen mulesing bij het verkrijgen van de merinowol is toegepast, blijven er niets dan voordelen over.
Hoe onderhoud je merinowol?
Vergeleken met zijn twee broers, traditionele wol en dons, is merinowol heel gemakkelijk te onderhouden en te wassen. Per product kunnen de instructies verschillen, dus het is beter om altijd eerst de wasinstructies van de fabrikant zelf te lezen.
Hier volgt een samenvatting:
Wassen:
Was op een temperatuur tussen de 30 °C en 40 °C in het normale wasprogramma met een wolwasmiddel (het beste is pH-neutraal, zonder protease). Het materiaal is meestal bestand tegen normaal volwasmiddel, maar kan op den duur ‘hard’ worden. Blijf weg van bleekmiddel of wasverzachter! Let er ook op of er enzymen in het wasmiddel zijn gebruikt. Sommige wolwasmiddelen bevatten het enzym protease. Dit enzym kan de eiwitmoleculen van de keratine in merinowol afbreken.
Het gevolg hiervan is dan dat er wolcorrosie kan optreden. Dit vaak waargenomen verschijnsel na het wassen duidt op het ontstaan van kleine gaatjes in je merinokleding. Weet je niet zeker of je wolwasmiddel protease bevat, dan kun je beter kiezen voor een pH-neutraal fijnwasmiddel of functioneel wasmiddel. Deze kun je voor hetzelfde doel gebruiken en voorkomen dat er gaten ontstaan in je merinokleding.
Wil je onderweg een wasje doen, dan is het ook mogelijk om shampoo te gebruiken.
Zoals altijd is het raadzaam om donkere en lichte producten niet samen te wassen om verkleuring te voorkomen.
Ritssluitingen moeten voor het wassen altijd worden gesloten en bedrukte producten moeten binnenstebuiten worden gekeerd, d.w.z. met de opdruk naar binnen.
Icebreaker geeft uitdrukkelijk de voorkeur aan het wassen in een wasmachine boven een handwas, omdat bij een handwas vuilresten kunnen achterblijven en de kleding dan alsnog onfris kan gaan ruiken.
Drogen:
Doe de was niet in de droger! Merinoproducten kunnen gemakkelijk aan een waslijn worden gedroogd. Merino is over het algemeen vrij vormvast, maar het kan geen kwaad om dingen liggend te laten drogen.
Voorkom pilling:
Bij de productie van wol sluipen de kortere woldraden altijd tussen de lange in. Na verloop van tijd kunnen deze korte woldraden de oppervlakte bereiken waar ze samenklitten tot kleine bolletjes. Deze bolletjes worden pluisjes of pilling genoemd.
Je kunt pilling voorkomen door je merinoproducten af en toe samen met een ruwer product (bijv. een spijkerbroek) in de wasmachine te stoppen. Op die manier worden de kleine draadjes eraf gewreven voordat ze zelfs maar kunnen gaan klitten. Zorg er wel ook in zo’n geval voor dat alle ritsen dicht zitten.
Hoe zit dat nu met die geurtjes?
„Zelfs na drie weken stonk het nog niet!” Intussen is het bijna een volkssport geworden om elkaar te vertellen hoe lang je je merinoshirt hebt gedragen zonder het te wassen. Of je onder de indruk moet zijn van het feit dat je drie weken lang een ongewassen shirt hebt gedragen … Tja, daarover verschillen de meningen, maar toch is het zo dat merino daadwerkelijk de eigenschap heeft dat het nauwelijks gaat stinken.
Dit komt doordat de wolvezels op het menselijk lichaam in principe op dezelfde manier werken als bij schapen. Het absorbeert zweet en slaat het op tot het volledig is afgegeven aan de buitenlucht. Omdat het zweet niet op de huid blijft, ontstaan er geen geurtjes.